Słowo ‚alergia“ pochodzi z greckiego i oznacza wzmocnione aż do nadwrażliwości reakcje odpornościowe organizmu na obce dla organizmu substancje, czyli tzw. „alergeny”.

Prawie każdy materiał może wywoływać alergię i powodować różne dolegliwości. Te alergeny wywołują natychmiast po przedostaniu się do uwrażliwionego na nie organizmu zmiany alergiczne na skórze i w śluzówkach, które jednak są krótkotrwałe. Przy częstszym oddziaływaniu alergenów dochodzi do chorób uczuleniowych (alergii).

Alergie są chorobami, które należy traktować poważnie i mają one coraz większe znaczenie. W samych tylko Niemczech jest ponad 25 milionów alergików i coraz więcej dzieci i niemowląt ma obecnie skłonności alergiczne. To, czy wytworzy się alergia czy też nie decyduje się już w pierwszych miesiącach życia.

Ich przyczyny są różnorodne i nie zostały one jeszcze całkowicie wyjaśnione przez naukowców. Lista znanych dotychczas alergii nie ma końca, ich liczba sięga już dziesiątków tysięcy i przez cały czas dochodzą nowe.

Nie można określić żadnych reguł, które mogłyby określać możliwe przyczyny powstawania alergii. W grę wchodzą tutaj czynniki dziedziczne, zwiększające się zanieczyszczenie środowiska na skutek obecnego nowoczesnego stylu życia, niezdrowy sposób życia i odżywiania; wpływ na alergię mają również czynniki psychiczne.

Przebieg reakcji alergicznej

Przy pierwszym kontakcie z alergenem początkowo nie zachodzi żadna inna reakcja, poza tworzeniem się antyciał układu odpornościowego. Przy następnym kontakcie z alergenami antyciała dostają się poprzez układ limfatyczny lub krew do tkanki. Antyciała typu IgE wiążą się z mastocytami, ponieważ komórki te posiadają na swojej powierzchni liczne miejsca łączenia z antyciałami.

Na mastocytach, które znajdują się w organach układu limfatycznego, w drogach oddechowych, jelitach i błonach śluzowych oczu, nosa i ust, mieszczą się miliony antyciał. Teraz jednemu pojedynczemu alergenowi musi się udać doprowadzenie do połączenia z sobą dwóch antyciał znajdujących się na różnych mastocytach, aby skłonić je do wydzielenia zgromadzonych w nich substancji. Substancje te są odpowiedzialne za reakcje alergiczne. Najważniejszym składnikiem jest tutaj histamina, ponieważ jej działanie powoduje rozszerzanie i nieszczelność naczyń krwionośnych. W ten sposób powstają następnie bóle i swędzenie. Zależnie od tego, jak silnie reaguje układ odpornościowy, dolegliwości te mogą w najgorszych przypadkach zagrażać życiu. Najbardziej niebezpiecznym skutkiem jest „wstrząs anafilaktyczny”, przy którym życie pacjenta jest zagrożone.

Czynniki najczęściej wywołujące alergię u dzieci:

  • Artykuły żywnościowe: mleko od krowy, ryby, orzechy, białko kurze.
  • Jad owadów: pszczoły, osy.
  • Lekarstwa: penicylina, środki kontrastowe, wyciągi alergenów 

Wczesne objawy alergii u dzieci:

  • Swędzące obrzęki, zaczerwienienia skóry z uczuciem gorąca
  • Swędzenie
  • Bóle brzucha
  • Swędzące oczy i nos

Alergik od urodzenia?

Gdy oboje rodziców są alergikami, ryzyko wynosi 50-60%. Gdy jedno z rodziców jest alergikiem, ryzyko wynosi 30-40%. Jeżeli żadne z rodziców nie jest alergikiem, to pomimo tego ryzyko wynosi jeszcze 10-15%.

Typowe objawy alergii:

Oczy:

  • Zapalenie powiek, które nie są wilgotne ani zaklejone, lecz bardzo suche.
  • Opuchnięte powieki

Skóra:

  • Miejscowe, swędzące zaczerwienienie skóry z pęcherzykami, połączone z tworzeniem się skorupy i złuszczeniem
  • Silnie swędzące obrzęki

Przewód żołądkowo-jelitowy:

  • Wymioty
  • Krwawy stolec
  • Biegunka
  • Bóle brzucha podobne do kolki

Płuca i drogi oddechowe:

  • Objawy astmatyczne
  • Katar sienny 
  • Zapalenie gardła
  • Ostre duszności

W najgorszym razie alergia może prowadzić do wstrząsu anafilaktycznego.

Oznaki tego są następujące:

  • Nudności
  • Wymioty
  • Duszności ze świszczącym oddechem
  • Uczucie zimna
  • Zawroty głowy
  • Niepokój
  • Problemy z krążeniem krwi
  • Łomot serca
  • Przyspieszone bicie serca